Libelle / Yay! Everything has been tidied up!

This article describes how women have the tendency not to relax until they have done all of their household chores.

As this article was published in a Dutch magazine, it is advised to use Google translate to be able and read it in your own (English) language. Also, these magazine articles quote me, Jeannette Bolck, for their stories. To get a better impression of my personal approach please visit the Cases page.

Waarom sommige vrouwen pas kunnen ontspannen als alles netjes is

De hele dag rondrennen op kantoor of met de kinderen, en dan ‘s avonds ook nog het huis aan kant brengen. Want zolang het thuisfront niet netjes en geordend is, kan je niet rustig op de bank ploffen. Herkenbaar? Hoe kan dat toch? Waarom kunnen we in  – relatieve – rommel niet ontspannen?

“Het eerste wat ik doe als ik mijn huis binnenstap is de balans opmaken: wat is vies en rommelig? Wat moet ik nog allemaal doen? Vaak begin ik al met het uitruimen van de vaatwasser terwijl ik mijn jas nog aan heb.” Aan het woord is Esther (37), moeder van twee kinderen. Esther heeft geen rust in haar lijf als niet alles in huis aan kant is. “Ik heb geen smetvrees of zo, ik maak schoon met de Franse slag. En vies fonteintje in de wc? Ik haal er een snoetenpoetser overheen en dan vind ik het wel goed. Als het maar gebeurt! Ik kan niet rustig de krant gaan lezen als dat fonteintje vies is.”

Doorslaan en niet meer ontspannen

Psychologe Jeannette Bolck herkent dit patroon. “Het is een bepaald type mensen dat zo leeft. Ze hebben veel energie, zijn altijd met honderd dingen tegelijk bezig.” Op zich hoeft daar niets mee mis te zijn. Uit onderzoek uit 2009 van  van Hilde Wierda-Boer bleek dat het vervullen van verschillende rollen – opvoeder, werknemer en collega – en dus het jongleren tussen al die disciplines, ouders over het algemeen veel voldoening geeft. Met andere woorden: rondrennen is niet het probleem. Volgens Bolck is er pas iets mis als je – bijvoorbeeld in het opruimen en poetsen – doorslaat. Als je een van je rollen niet meer kunt loslaten waardoor je niet meer kunt ontspannen. “En dat ligt op de loer”, zegt ze, “want wanneer is het huishouden – of het werk, of je administratie, of wat dan ook – helemaal af? Dat bestaat gewoon niet. Je moet je op een bepaald moment kunnen afsluiten voor de ruis om je heen om te kunnen uitrusten.”

Meerdere taken voor de vrouw

Dat type mens, waar Bolck het over heeft, is dat meestal een vrouw? Bolck: “Ik kom vaker vrouwen tegen die zo zijn, althans, die erin vastlopen. Toch geloof ik niet dat het bij mannen niet voorkomt.

Psycholoog Marcelino Lopez zoekt de oorzaak voor de immer poetsende vrouw (of man) ergens anders. “Degene die zich het meest bekommert om het huis(houden) en daarin de meeste tijd en energie kwijt is, zal zich sneller storen als het – in hun ogen dan – een rommeltje is. Dat is natuurlijk waarom sommige mensen de rommel in andermans huis kunnen waarderen, terwijl het in hun eigen huis een doorn in het oog is.” Het feit is dat vrouwen nog altijd meer in het huishouden doen dan mannen. Volgens het rapport Nederland in een dag, Tijdsbesteding in Nederland vergeleken met die in vijftien andere Europese landen van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) uit 2011 besteden vrouwen ongeveer drieënhalf uur per dag aan het huishouden en mannen twee uur. Lopez: “Hoe meer je je verantwoordelijk voelt voor je huishouden, hoe meer je pas kunt ontspannen als het opgeruimd is.” De situatie bij Theresa (39, moeder van drie kinderen) thuis, sluit naadloos aan op Lopez’ theorie. Zij werkt fulltime, haar man zorgt voor hun kinderen en  werkt parttime. Theresa: “Mijn man moppert dat hij overdag nergens aan toekomt, constant bezig is met opruimen en dat als ik ‘s avonds met de kinderen speel, alles weer een troep wordt. Liggen ze eenmaal in bed, dan plof ik op de bank. Terwijl hij de lego gaat opruimen! Ik begrijp dat niet, die lego wordt de volgende dag toch weer over de grond gegooid.” Lopez vervolgt dat degene die het huishouden doet, de staat van het huishouden ook als een visitekaartje kan zien. Lopez: “Het huishouden doen is onbetaald werk maar je wilt daar toch vruchten van zien: een opgeruimd huis. Dat levert gevoelsmatig punten op. Vandaar de drang om maar door te gaan.”

Vermoeidheid

Wat volgens Bolck ook meespeelt bij mensen die constant bezig zijn met een opruimmarathon is dat we in onze huidige maatschappij enorm veel prikkels hebben. Meerdere telefoon, computers, de iPad, propvolle agenda’s van diverse gezinsleden, de zomervakantie die al gepland moet worden, de verjaardag van oma: ‘Er is zoveel ruis in je hoofd, veel mensen kunnen dan niet nog eens ruis in hun omgeving aan. Die omgeving moet ordelijk en overzichtelijk zijn. Zo’n wasje dat daar in de hoek van de bijkeuken ligt te lonken kan niet genegeerd worden.” Jannieke (47), getrouwd, twee pubers, herkent dat deels. Jannieke: “Op kantoor werk ik heerlijk in een georganiseerde wanorde. Stapels papier op mijn bureau, drie gebruikte koffiekopjes naast mijn toetsenbord, een uitpuilende prullenbak: ik vind het heerlijk om me met alles behalve opruimen bezig te houden. Maar zodra ik een stap over de drempel van mijn huis zet, ga ik me storen aan rommel van de kinderen. Van een rondslingerende sporttas of een vies aanrecht kan ik echt hels worden. Eigenlijk is thuiskomen altijd een stressmoment: ik zit me vaak in de auto al op te winden over wat ik zal aantreffen. Na een dag hard werken eerst nog een half uur de keuken moeten poetsen: ik heb daar zo’n hekel aan!”

Volgens Jeanette Bolck is die vermoeidheid na een lange werkdag ook een reden waarom mensen zich eerder storen aan ruis om zicht heen:

“Ben je moe, dan kun je minder prikkels verdragen. En omdat je dan weer de hele avond de was gaat zitten vouwen of de badkamer gaat poetsen, kom je ook niet aan rusten toe. Zo kom je in een cirkel terecht van vermoeidheid en stress om het huishouden. Die cirkel moet je echt zien te doorbreken.”

Hoe tackel je de opruimdrang en leer je te ontspannen?

Psychologe Bolck raadt kleine stapjes aan:

“Ik houd cliënten voor dat ze heus niet meteen in een chaos hoeven te gaan leven. Het gaat erom dat ze leren loslaten, en dat kan stapje voor stapje. Oefenen helpt: vandaag poets ik niet het fornuis na het koken. Of: vanavond vouw ik geen was tijdens het tv kijken.” Bolck vraagt haar clienten wat er voor ergs kan gebeuren als er een avondje niet schoonmaakt of opgeruimd wordt. “De eerste keer jeuken hun handen om toch iets op te pakken. Maar na een keer merken ze dat de gevolgen – op zijn zachtst gezegd – te overzien zijn.” Het is een kwestie van jezelf conditioneren, zegt Bolck. “Je merkt dat je genoten hebt van een avondje niks doen, en de volgende keer wordt het een stukje makkelijker om een klusje te laten liggen.” Kortom: de wereld vergaat niet als perfectionisme iets bijgeschaafd wordt richting een handzame nonchalance.

PS:

Engels onderzoek wijst uit dat mannen de afgelopen dertig jaar een inhaalslag hebben gemaakt op huishoudgebied: ze zijn 60 % meer tijd gaan besteden aan het huishouden. Bij stellen die beiden werken, besteedt de vrouw vandaag de dag per week 33,3 uur aan betaald werk en 4,4 uur aan huishoudelijke taken. Hun mannen: 38,4 uur aan betaald werk en 2,28 uur aan huishouden. Mannen werken dus 13 procent meer, en poetsen 50 procent minder.

PS2:

Een taak die vrouwen nog altijd niet uit handen geven? De was! De keuken laten we wel graag overnemen door de man.

Weetje

Voor tips over de franse slag en andere ontsnappingsmogelijkheden: www.clubvanslechtehuisvrouwen.nl. Een vrolijke en nuttige website van een groep vrouwen die hardop durven te zeggen dat zij geen perfecte huisvrouw zijn. Omdat zij het niet kunnen, niet leuk vinden, er geen prioriteit aan stellen. Of omdat het bij hen thuis altijd een rommeltje is. De ene vrouw vindt dit juist fijn en is er trots op, de andere zoekt naar tips om dit te veranderen.

Tekst: Lara Aerts

Fotografie: Getty