In the media

Counseling Amsterdam interviewed in the media

Ouders van Nu / Mothers are wimps!

This article is about how mothers tend to get emotional quickly and cry rather easily. Several researches are being mentioned to explain this phenomenon.

As this article was published in a Dutch magazine, it is advised to use Google translate to be able and read it in your own (English) language. Also, these magazine articles quote me, Jeannette Bolck, for their stories. To get a better impression of my personal approach please visit the Cases page.

 

Het is niet niks, moeder worden. Daarom is het helemaal niet gek dat onze traanbuizen overuren draaien. Of is er meer met ons aan de hand, vraagt moeder en redacteur Sara Luijters zich af.

Het begon met de ‘kraamtranen’, Natuurlijk had ik er tijdens mijn zwangerschap al over gehoord, maar ik wuifde het lacherig weg als een van de vele fabeltjes rondom het moederschap. Zoals de roze wolk, die bij mij persoonlijk meer een klein grijs donderwolkje bleek te zijn. Maar jawel, op dag 3 na de geboorte van onze dochter Evie kreeg ik spontaan last van de babyblues. Ik pakte een kadootje uit de kraammand, gemaakt door een vriendin, en las kaart nummer 3: ‘Het is zover, de kraamtranen. Open dit kadootje maar snel.’ Uit de verpakking kwam een box met Kleenex tevoorschijn. Ik moest zo hard huilen dat ik de helft van de zakdoeken ter plekke verbruikte. Sinds ik moeder ben (en de zwangerschap hoort daar ook zeker bij) huil ik om het minste geringste. Vaak om mijn eigen kind, als ze zegt dat ze van me houdt, of als ze een doelpunt scoort of een liedje in het kerstkoor zingt. De tranen zijn niet te stoppen. Ik ben een enorm watje geworden, ook nu mijn dochter allang uit de luiers is. Tv-reportages over kinderen in oorlogsgebieden, zieke of mishandelde kinderen, zap ik zo snel mogelijk weg. Het nieuws over Robert M. ? Ik heb het nauwelijks gevolgd, veel te heftig en te dichtbij. Maar het blijft niet beperkt tot tranen bij leed, ook bij andere dingen raak ik sneller geëmotioneerd. Ik zit te janken om romantische flutfilms en bij emo-tv als Hello, Goodbye of Spoorloos kun je me serieus opdweilen. Het lijkt alsof ik geen enkele controle meer heb over mijn emoties en of alles veel heftiger binnenkomt sinds ik moeder ben.

Bij mijn vriendinnen met kinderen is het al niet heel anders. Eentje weigert er ooit nog de krant te lezen vanwege al dat ‘rotnieuws’. Als haar man de krant uitheeft verdwijnt ‘ie linea recta in de papierbak, zij kiest er voor onwetend maar blij door het leven te gaan. Een andere vriendin durft niet meer naar de bioscoop omdat ze zich na afloop geneert voor de uitgelopen mascara op haar wangen. Psycholoog Jeanette Bolck van counselingamsterdam.nl: ‘Net na de bevalling heb je vaak te maken met een tsunami aan zaken die je systeem en brein moeten verwerken, fysiek en mentaal. Ook verandert de structuur in je leven enorm, vooral bij een eerste kind. Je bent moeder en hebt er dus de verantwoordelijkheid bij voor het leven van dit wezentje. En je moet opeens van alles, zorgen, dingen regelen, je krijgt een heel ander slaapritme, of meer een gebrek daaraan. En dan zijn er de hormonen door je lijf gieren, daarbij komt dat je moet herstellen van een enorme fysieke prestatie. Veel vrouwen willen daarnaast ook nog een een leuke partner, vriendin en collega zijn.’

 

Sleutel in de koelkast

Al die ballen tegelijk hoog houden kost veel energie, waardoor je weerstand en ook je weerbaarheid afneemt, zegt Bolck. ‘Emoties liggen aan de oppervlakte en komen er nu veel makkelijker uit. Sneller huilen komt bij veel (nieuwe) moeders voor.’ En daar is niks mis mee, als je er zelf tenminste geen last van hebt, zegt Bolck. ‘Als je merkt dat je voortdurend in tranen bent en je daar last van hebt, kan het verstandig zin om eens te kijken waarom je zo emotioneel bent.’ Vrouwen huilen sowieso redelijk veel, of ze nu net moeder zijn, al jaren moeder of helemaal geen moeder. Volgens prof. dr. Vingerhoets, die de oorzaak van huilen onderzocht, huilt een vrouw gemiddeld twee tot vier keer per maand. Dit is voor een belangrijk deel biologisch bepaald, het hormoon prolactine zet aan tot meer melkproductie waardoor we gaan huilen. Mannen hebben ook prolactine, maar veel minder, zij hebben vooral meer testosteron, dat juist een remmende invloed heeft op huilen. Een andere theorie stelt dat de confrontatie met onze eigen sterfelijkheid, ons emotioneler maakt. Bijvoorbeeld bij ziekte en het krijgen van kinderen. Maar er is meer aan de hand met onze hersenpan als we moeder worden. Zwangerschapsdementie bijvoorbeeld, wie kent het gevoel niet even helemaal de weg kwijt te zijn? Vergeten pakken melk, sleutelbossen aan de binnenkant van de deur, van die dingen. Ik ben zelfs eens met een vriendin van Amsterdam naar Utrecht gereden voor een concert van Alain Clark, dat bij aankomst pas een dag later bleek plaats te vinden. Okay, ik was altijd al een chaotisch type, maar sinds ik een kind heb lijkt het allemaal net een tandje erger te zijn geworden. Verweken die hersencellen soms door het moederschap?

Ouders van NU-Mar2013_1Dr. Katherine Ellison deed onderzoek naar hersens van moeders in haar boek ‘Het moederbrein. Hoe moederschap je slimmer maakt.’ Zelf had ze het krijgen van kinderen lang voor zich uit geschoven, uit angst dat het dan gedaan zou zijn met haar carrière, vrijheid en intellectuele capaciteiten. Ze kreeg uiteindelijk twee kinderen en startte haar onderzoek. Hieruit bleek dat het moederschap inderdaad een verandering in de hersenen tot stand brengt, maar niet zo negatief als wij vaak geneigd zijn te denken. Moederhersens worden juist slimmer dan ooit. In een interview in het boek Het Mama Masterplan van Christine Pannebakker vertelt ze: ‘Het geheugen van vrouwen is tijdens de zwangerschap niet slechter, maar de vrouw is gewoon bezig met belangrijkere zaken dan alledaags geneuzel. Je kunt haar vergelijken met Einstein. Van hem is bekend dat hij nooit wist waar hij geld of cheques met grote bedragen had gelaten. Niet omdat hij dom was, hij concentreerde zich gewoon op zaken die voor hem belangrijker waren.’ Kortom, wat kan jou die bos sleutels schelen of dat vergeten pak melk, je hebt wel wat anders aan je kop. ‘Overigens is die vergeetachtige toestand maar tijdelijk.’, zegt Ellison. ‘Je krijgt er beter functionerende en scherper werkende hersensen voor terug.’ Na de bevalling blijken de hersenen van de moeder zelfs te groeien. Een aantal delen van de hersenen ontwikkelen dan meer grijze massa. De gebieden die groeien zijn het hersengebied dat verantwoordelijk is voor ouderzorg (en de wens tot zorgen), de hersendelen waar beloning en het verwerken van emoties plaatsvinden, en de gebieden die betrokken zijn bij redeneren en het beoordelen van een situatie. Moederschap maakt je dus niet ‘dement’ , je bent juist in staat om daadkrachtiger op te treden en allerlei ruis langs je heen te laten gaan. Opvallend: moeders die hun baby enthousiast beschrijven als mooi, lief en speciaal blijken hun brein het meest te trainen. Je baby aanraken en contact met je baby maken stimuleert de hersengroei en geeft je een gelukkig en voldaan gevoel. Onderzoekers vermoeden dat de hersengroei bij moeders ontstaat onder invloed van de hormonale veranderingen: toegenomen oestrogeen, oxytocine en, daar is ‘ie weer, prolactine. De laatste twee zijn belangrijk bij borstvoeding en het zorgen voor een baby. De invloed van de relatie die je als moeder met je kind opbouwt volgens de onderzoekers heel belangrijk. Moederhersenen groeien dus, zodat moeders beter uitgerust zijn om te zorgen voor hun baby.

Worden mannen eigenlijk ook watjes als ze vader worden?

Therapeut Jeanette Bolck: ‘De man van deze generatie durft gelukkig meer zijn zachte kant te laten zien, en maakt ook meer tijd en energie vrij voor het kindje. Ook met een vader gebeurt iets zodra ze hun kindje voor het eerst vasthouden.’ Mannen die samenwonen met een zwangere vrouw krijgen zelfs te maken met hormonale schommelingen, blijkt uit recent Brits onderzoek. Hun cortisol, oestradiol, prolactine en testoseron niveau verandert gedurende de negen maanden en dit kan voortduren tot twee maanden erna. Het is een trucje van de natuur om de man langzaam voor te bereiden op het aanstaande vaderschap; de scherpe kantjes van zijn mannelijkheid verdwijnen even naar de achtergrond, hij wordt gevoeliger, zorgzamer. Met name de afname van testosteron kan er voor zorgen dat zelfs de grootste macho opeens heel hard moet huilen.

 

Het moederbrein

Ouders van NU-Mar2013_2Dr. Pilyoung Kim, ontwikkelingspsycholoog aan de universiteit van Yale, onderzocht of het brein van een kersverse moeder inderdaad verandert. Ze scande de hersens van 19 moeders een paar weken na de bevalling en opnieuw drie tot vier maanden later. Een kleine groei bleek inderdaad plaats te hebben gevonden in een aantal delen van de hersens. Onder meer in de hypothalamus, de prefrontale cortex en de amygdala, de gebieden die je als moeder motiveren om voor je kind te zorgen, die je een goed gevoel geven als je baby naar je lacht en die positieve emoties doorseinen als je de meest simpele handelingen verricht met je baby. Het zijn ook de delen van de hersens die gaan over het plannen en vooruit kijken, die er dus voor zorgen dat je je baby voedt en op tijd zijn luier op tijd verschoont. De veranderingen in het moederbrein kunnen ook een verklaring zijn voor het gevoel van onvoorwaardelijke liefde. Het zorgt ervoor dat we ons eeuwig zorgen maken, of de kinderen nu baby’s zijn of pubers. Het ‘regelt’ dat we niet zonder huis gaan met een Liga, een set spenen en een extra luier in onze tas, gewoontes die we ook wel het ‘moederinstinct’ noemen. De uitbreiding van dit ‘motiverende deel’ van de hersens kan leiden tot meer verzorging, waardoor baby’s weer beter groeien en bloeien. Experts denken dat moederlijk gedrag gevoed wordt door het gebied in de hersens dat de ‘substansia negra’ heet. Hier wordt dopamine aangemaakt, de chemicale boodschapper die verbonden is met bepaalde hersencellen en zorgt voor een ‘feel-good’ high. Herkenbaar. Want wat was ik blij dat de negen maanden zwangerschap en die nogal dramatische bevalling eindelijk achter de rug waren. Het Grote Genieten kon beginnen, ik daalde met rasse schreden van die grijze donderwolk af, sterker nog, die eerste maanden als moeder zweefde ik rond op een bubbaliciousroze wolk. Ik kon nauwelijks lopen, vanwege bloedverlies en aambeien ter grote van een walnoot, maar toch, ik was gelukkiger dan ooit. Uren staarde ik glimlachend naar mijn baby, meer had ik niet nodig.

 

Babyverslaafd

Een onderzoek uit 2008 laat zien dat wanneer het brein die feel-good signalen eenmaal binnen heeft gekregen, moeders op zoek gaan naar datgene wat hen zo gelukkig maakt. Zoals een drugsverslaafde naar zijn shot. Uit het onderzoek blijkt dat wanneer moeders hun baby zien lachen, deze feel good regionen werden geactiveerd. Dezelfde regionen van het brein die geactiveerd worden bij een cocaïne verslaafde die een snuif neemt. Vriendin P. noemt zichzelf zelfs ‘baby-verslaafd’, ze genoot iedere keer intens van de babytijd van haar kinderen. Uiteindelijk kreeg ze drie kinderen, maar als de natuur het haar had gegund, had ze er het liefst nog drie bij gekregen. ‘Het gevoel voor een baby te zorgen, borstvoeding te geven, de geur van de baby, dat alles geeft me een gelukszalig gevoel, een soort roes. Nog altijd als ik een baby zie word ik ‘broeds’, dan wil ik zo weer.’ Het idee dat moederhersens tot moes verworden, kunnen we in ieder geval linea recta naar het rijk der fabelen sturen. Je brein train je juist door typische moederdingen te doen. Door te knuffelen, te verzorgen, te spelen en te genieten van je kind. Of zoals hersendeskundige dr. Karin Ellison het zegt: ‘Het moederbrein is waar de wereld op draait.’

 

Tekst: Sara Luiters

Beeld: Sarah Field

 

Write a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *