Red / De pitstop-vriendin

De PITSTOP-vriendin

Ze helpt je door een moeilijke fase, wijst je de weg in een nieuwe stad of ontpopt zich tot reddende engel: tijdelijke vriendinnen zijn heel waardevol.

Toen Mariëlle (39) na haar studie besloot mee te gaan met haar vriend Xavier, die wijnhandelaar werd in Bordeaux, was het – op zijn zachtst gezegd – even wennen. Ze sprak nauwelijks frans, had niet meteen iets omhanden en haar familie en vrienden zaten akelig ver weg. Mariëlle: ‘Xavier werkte hard, hij was enthousiast over zijn nieuwe baan, over de stad. ik voelde me geïsoleerd, ook als we ’s avonds met een groep mensen uit eten gingen. De fransen waren aardig tegen me, maar met die taalbarrière was het lastig gesprekken goed te volgen, laat staan de grapjes.’ gelukkig leerde ze Vanessa kennen, een doortastende française en officemanager in een apple-onderhouds- centrum. Die regelde bij hetzelfde bedrijf een baantje voor haar, onbetaald, maar dat deerde niet. Het deed Mariëlle goed om te werken, ze spraken met handen en voeten met elkaar, hadden lol en Vanessa sleepte haar mee naar alle leuke lunchplekken van Bordeaux. ‘Ze was eigenlijk de enige die echt moeite voor me deed, nieuwsgierig naar me was. al snel werd ze mijn beste vriendin daar. Ik werd uitgenodigd bij haar familie en in hun vakantiehuis in Soulac, gingen met zijn vieren skiën in de Pyreneeën. Ik had gestudeerd, gereisd, sprak verschillende talen. Vanessa was een traditionele Bordelaise, jong gaan werken, haar geboortestad nooit uit geweest. Maar die verschillen deden even niet ter zake: ze maakte dat ik me welkom voelde in die vreemde stad.’

Na een tijdje vond Mariëlle een echte baan en ook meer haar draai, Vanessa en zij bleven vriendinnen. tot Mariëlle en Xavier terugkeerden naar Nederland. Het Franse stel kwam naar hun bruiloft, daarna heeft Mariëlle Vanessa nog één keer gezien.

Female bonding

Veel vrouwen hebben er één, of ooit gehad: een pitstop-vriendin. Ze is de juiste persoon op het juiste moment, op de juiste plaats. Je brengt een bepaalde periode intensief tijd met haar door, deelt geheimen of hobby’s, en het is of ze er altijd is geweest. Het kan die leuke moeder zijn op het schoolplein, de buurvrouw die je dagelijks ziet, een collega, een mede-zwangere, of een vrouw die net als jij in scheiding ligt, met wie je diepe gesprekken voert over het leven. tot de dag dat je verhuist, verandert van baan of smoorverliefd wordt op een nieuwe man. tot zover de pitstop-vriendin. Psycholoog/coach Jeannette Bolck van therapeuten Arts & Bolck in Amsterdam herkent het fenomeen. ‘Je kunt het pitstop-vriendin noemen, maar het is natuurlijk ouderwets bonden. Die neiging hebben vrouwen toch, bij mannen is die behoefte vaak minder groot. Zij vinden het prima om wekelijks met vrienden of collega’s een biertje te drinken. Vrouwen bouwen echt aan een vriendschap, gaan allengs vaker met elkaar afspreken. De hechting verloopt doorgaans ook sneller.’

Zelfde schuitje

Zo ging het ook bij Miranda (42), toen ze een aantal jaar geleden manager was bij een hotel. Bij het koffie-apparaat vroeg ze gekscherend aan een nieuwe collega: ‘En, hoe ziet jouw privéleven eruit: verliefd, verloofd, getrouwd?’ Ze wist niet waar ze kijken moest toen het antwoord ‘weduwe’ was. miranda: ‘Ik riep: ‘O sorry, wat erg! Ik ook met mijn botte vragen!’ maar zij reageerde heel sympathiek en was zo open over haar situatie, dat ik ook de neiging kreeg om dingen met haar te delen.’

Twee jaar lang waren ze geliefde collega’s en goede vriendinnen. Jut en Jul werden ze genoemd, werkten 10 tot 14 uur per dag, waren beiden streberige types. ‘Die hotellerie is toch een specifiek wereldje, met hoge pieken en diepe dalen. We zaten in hetzelfde schuitje, na het werk dronken we wijn, we logeerden bij elkaar en bladerden foto’s door van haar vorige leven. Ze had in Parijs gewoond met haar grote liefde, die na een halfjaar was overleden aan een hersentumor. ik was een luisterend oor voor haar, zij inspireerde mij, ik vond het bijzonder hoe down to earth ze was, en vrolijk. Zo veel tegenslag in haar leven, en toch altijd een glimlach op haar gezicht.’ Toen Miranda voor haar werk naar Londen verhuisde, regelde haar pitstop-vriendin het afscheid. Met een bootje over de grachten, oesters, champagne. Ze kreeg een prachtige ketting cadeau, en ze namen met moeite afscheid van elkaar. Ze hebben contact gehouden, dat wel. Mailen een paar keer per jaar, en als ze bij elkaar in de buurt zijn, spreken ze af, zoals binnenkort in Saint-Tropez. Meer zit er niet in, ze hebben allebei hun levens, Miranda weer in Nederland, de vriendin in Zuid-Frankrijk.

Wederzijds opportunisme

Mariëlle is inmiddels communicatieadviseur en heeft drie kinderen, net als haar Franse pitstop-vriendin. Dat weet ze via facebook. ‘Cookoo, hoe gaat het?’ vraagt Vanessa dan net als vroeger. Destijds had ze gedacht meer contact te houden, maar achteraf beseft ze dat hun werelden toch te ver uit elkaar lagen, en niet alleen qua kilometers. of de vriendschap opportunisme was? Dat heeft Mariëlle zichzelf ook weleens afgevraagd. ‘Natuurlijk had ik er een zekere baat bij, maar zij vond het op haar beurt ook leuk om met een buitenlandse vriendin te pronken en degene te zijn die de weg wees. Volgens mij was het geen bewust opportunisme, je staat open voor elkaar, dat heeft ook iets moois. ik denk met plezier aan haar terug, net als zij aan mij, vermoed ik.’

Bolck prijst die mooie kant van kortstondige vriendschappen. ‘Vrouwen hebben er vooral baat bij als ze op een lastig punt in hun leven zitten, of als er dingen in het leven veranderen. Je herkent iets in elkaar, vindt steun bij de ander, die – soms anders dan je oude vriendinnen – precies weet wat je doormaakt. Dat kan prettig zijn.’

Reddende engel

Lou (34) heeft die steun zeker ervaren. Haar relatie ging uit, ze was verdrietig en wilde niet steeds weer aan komen zetten bij haar bestaande vriendinnen. Die waren immers gelukkig in de liefde, hadden soms al kinderen. een vrouwelijke collega in het bedrijf waar ze werkte, ook vrijgezel, ontpopte zich tot reddende engel. Lou: ‘Ze was superlief, stond enorm voor me klaar, met raad en daad. als ik verdrietig was bracht ze een grote bos bloemen, ze hielp met klussen in mijn huurhuis en hoorde geduldig al mijn verhalen aan. Dat was fijn, mijn oude vriendinnen waren lang niet zo beschikbaar, natuurlijk.’ Jeannette Bolck: ‘Als iedereen onder de pannen is behalve jij, lijkt het soms of je anders of raar bent. Het voelt alsof ze je veroordelen als je tot diep in de nacht uitgaat, voortdurend aan het daten bent, of juist niet. Iemand in eenzelfde fase kan dan een verademing zijn. Eigenlijk is het dé oplossing: als die nieuwe vriendin al mee op mannenjacht gaat, hoeven je gesettelde vriendinnen op vrijdagavond niet van de bank te komen. Iedereen blij.’

Beter doseren

Toch kreeg Lou na een tijdje een wat dubbel gevoel bij haar new best friend. ‘Ging het er eerst heel relaxed aan toe, op een gegeven moment veranderde dat en reageerde ze bits als ik een afspraak afzegde. Er bekroop mij steeds meer een gevoel van verplichting. Achteraf ben ik misschien te hard van stapel gelopen met die nieuwe vriendschap: ik had de boel beter wat meer kunnen doseren.’ Dat beaamt Bolck: ‘Het is belangrijk dat een vriendschap – hoe kortdurend ook – in balans blijft. Het is toch een relatie die je aangaat. Soms is de één helemaal weg van de ander, terwijl diegene nog tien andere vriendinnen heeft. Daar moet je mee oppassen, want het kan teleurstelling opleveren. Het is een beetje zoals op de middelbare school waar vriendinnen soms bijna verliefd gedrag vertonen: ze dragen dezelfde kleren, eten hetzelfde, doen alles samen en opeens is het uit. Dat is het risico van een pitstop-vriendschap: hij kan zomaar voorbij zijn. Daarnaast kunnen ook de oude vriendschappen beschadigd raken, als er opeens een nieuwe vriendin in the picture is: je kunt het gevoel hebben afgedankt te zijn, en niet meer interessant.’ Misschien is het tijd voor een evaluatiemoment, zegt Bolck. Je hebt die vrienden nu wel zo lang, maar waarom eigenlijk? En wil je het contract nog wel verlengen? Toch adviseert de psychologe om de deur niet potdicht te gooien. ‘Maak het bespreekbaar, leg uit aan je vriendinnen dat je in een andere fase zit en hen daarom misschien even wat minder ziet. Want hoe welkom de pitstop-vriendin soms kan zijn: oude vriendschappen zijn vaak onvoorwaardelijker en dieper geworteld. Die vriendinnen zijn in de loop der tijd toch een beetje familie geworden.’

Door: Maaike Beekers